Araştırmacılar laboratuarda üçgen biçimli bir molekül icat etti

İlk sefer, takriben 70 senedir peşinde koşulan “triangulen” isimli, garip ve kararsız bir molekül sentezlendi. Triangulen molekülü grafen ile tek atom kalınlığında olması ile benzeşiyor. Grafende olduğu gibi karbon atomlarının oluşturduğu bir düzlemden çok, triangulende altı taneye kadar altıgen biçimli karbon molekülü uçlarından birleşerek bir üçgen oluşturuyor ve kararlı bir bağ oluşturmaya mani olacak şekilde birleşiyor. Bu vakte kadar hiç kimse bu molekülü sentezleyememişti. Bu vakte kadar bulunamamış molekülü bulan kişiler IBM’de çalışan araştırmacılar oldu. Nature mecbuasından Philip Ball'a konuşan baş araştırmacı Leo Gross (İsviçre IBM laboratuarları), “triangulen molekülü kişilerin uzun vakittir tecrübe edip muvaffak olamadığı ilk molekül oldu” diyor.
Triangulen uzun vakittir sentezlenmeye çalışılan ve başarılamayan moleküllerden şu özelliği ile ayrılıyor, sadece benzersiz olması ile değil, ayrı olarak elektronik ve kuantum bilgisayarlarda yararlı olabilecek özelliklerinden dolayı peşinden koşulan bir molekül bu.
Triangulen molekülü 1950 seneninde Çek bilim insanı Erick Clar tarafından düşünülmüş. Teorik hesaplama neticeninde üçgen biçimli bir molekülün altı adet birbirine kaynaşmış benzen molekülünden ele geçirilebileceğini iddia etmiş, ancak çift sayılı atom ve elektronların varlığı sebebiyle iki eşleşmemiş elektron ortaya çıkmakta.
Clar, tecrübe – yanılma ile bu molekül üzerinde çok uğraşmış. İki adet eşleşmemiş elektron yapıyı son derece kararsız hale getirmekte ve çevreninde ne varsa onunla reaksiyonmaya girmektedir.
Ananesel sentez teknikleri ile daha büyük yapılar ele geçirilemeye çalışılmış, ancak 70 seneye yakın bir zamandır araştırmacılar bu yolu kullanmaya devam etmişler.
araştırmacılardan biri olna Niko pavliçek sentezlenir sentezlenmez molekülün yükseltgendiğini söylüyor.
IBM değişik bir yol kullanarak neticeye gitmeye çalışmış. Bir öncül madde elde edip, Öncül madde üzerinde fazladan hidrojen atomları ve molekülü kararlı hale getiriyor. Bu hidrojen atomları bir elektron demeti ile uçurulabiliyor ve kararsız triangulen molekülünü geride bırakıyor.
Araştırmacılar, taramalı prop mikrobu kullanarak yapıyı görüntülemeyi muvaffak olmuşlar.
IBM araştırmacısı olmayan, ancak geçmişte triangulen sentezinde bulunmuş biri olarak Osaka Şehir Üniversitesi (Japonya) çalışanı Takeji Takui de nature'ye bunun ilk doymamış triangulen sentezi olduğunu söylemiş.
Yeni malzeme benzersiz ve beklenmedik özelliklere sahip
Beklendiği gibi, araştırma ekibi tarafından moleküldeki iki eşleşmemiş elektronun hizalı dönü gösterdiği ortaya çıkarılmış, molekül düzeyinde manyetiklik kazanan yapı kuantum bilgisayarlarda ve spintronik aletlerde kullanılma potansiyeline sahip.
Araştırmacılar ayrıca bakır yüzey kullanarak dört güne kadar triangulenin kararlı olduğunu görmüş. Triangulenin normalde bakır yüzeyle reaksiyonmaya girmesi bekleniyormuş, ancak neden reaksiyonmaya girmediği şu an için bilinmiyor.
Gross, medya izahında triangulenin bir pi kökteni olduğunu ve eşleşmemiş elektronlarının delokalize halde bulunduğunu ve neden bağ oluşmadığı ile ilgili şaşkınlık içinde olduklarını söylemiş.
Bu yeni yapıyla alakalı daha çok araştırma yapmak gerekiyor ve ekibin bulduğu yeni sentez tekniği diğer kaçak yapıları ele geçirmek için yararlı olabilir.
Bu bütün kimyevi sentezde yararlı olabilecek bir teknik değil; pek çok malzeme için yararlı olmayacak, yavaş ve pahalı bir süreçten söz ediliyor. Ancak konu kuantum hesaplamanın geleceği olunca IBM kesenin ağzını açıyor ve diğer araştırmacıların da bu mücadeleden yararlanma olasığı olabiliyor.

Yorumlar