Öğrenebilme Kabiliyetine Sahip İlk Tek Hücreli Organizma Keşfedildi

Bilim insanları ilk defa sinir sistemi olmaksızın bir organizmanın öğrenebilme yeteneğine sahip olabileceğini kanıtladı. Toulouse III Üniversitesi, Centre de Recherches sur la Cognition Animale merkezinden bir ekip tarafından yapılan araştırmada tek hücreli Physarum polycephalum organizmanın , bir çeşit öğrenme yeteneği olan habituasyona(alışma davranışı) sahip olduğunu gösterdi. Bu bulgu sayesinde evrimdeki öğrenebilme yeteneğinin köklerine yol göstererek, ilk sinir sistemi ve beynin görülmesinden evvelki oluşumlar incelenebilecek. Ayrı olarak bu çalışma virüsler ve bakteriler gibi çok kolay organizmaların öğrenme kapasitelerine ait yeni sual işaretleri doğurdu.
Bulgular 27 Nisan’da Proceedings of the Royal Society B mecmuasında yayınlandı. Öğrenme yeteneği ve bellek hayvanlar aleminde anahtar bileşenlerdi. Hayvanların denemeleri ve uyarlama davranışı, hayvanların potansiyel tehlikelere ve dalgalanmalara karşı hayatta kalabilmeleri için oldukça ehemmiyetlidir. Genelde bu yetenek beyni ve sinir sistemi olan organizmalara bahşedilmiştir. Buna karşın, tek hücreli canlılar değişime alışma ihtiyacı duyarlar. Peki öğrenme yeteneği sergileyebilirler mi? Bakteriler ehemmiyetli ölçüde alışabilirler ama bu birkaç nesil süresince gelişim ve evrim gerektirir. İşte biyologlardan oluşan bir ekip tek hücreli bir organizmanın öğrenebileceğine konusunda bir ispat aradı . Araştırmacılar büyük bir hücreli küf(cıvık mantar), Physarum polycephalum’u seçtiğini açıkladı. Bu büyük hücre gölgeli , soğuk alanlarda bir takım yetenekleri olduğunu ispat etti. Tuzaklardan kaçarak, bulmaca çözme ve beslenmesini optimize etme, gibi özellikleri olsa da bugüne kadar öğrenebilme kabiliyeti ile ilgili çok az şey biliniyordu
9 günlük deneyde değişik küf gruplarını acı fakat zararsız maddeleri geçereek besin kaynağına erişmesi incelendi. İki gruptan birikmesi veya kafein emdirilmiş köprülerle çarpıştırılarak, diğer kontrol grubunun karşılaştığı köprüde madde emdirilmemişti. Başlangıçta acı maddelere doğru ilerlemekte isteksiz olan küf sonra bunun zararsız olduğu fark etti ve hızla köprüyü geçti, 6 gün sonra kontrol grubu gibi ile aynı şekilde davranış göstermeye başladı. Hücre maddenin zararsız olduğunu anlayarak maddeden korkmamayı öğrendi ve habituasyon fenomenini gerçekleştirdi.
Acı maddeye maruziyetinin geçmesinden 2 gün sonra ise, protist tekrar güvenmeme davranışına döndü. Ayrı olarak bu tek hücreli canlı kafeine alıştığından kinine tekrar güvenmeme davranışı gösterdi. Bu da habituasyonun belli bir maddeye karşı spesifik olduğunu gösteriyor. Habituasyon ilk öğrenme formlarından biridir ve deniz salyangozunda karakterize edilmiştir. Öğrenme formu bütün canlılarda olsa da, önceden nöral olmayan bir canlıda gözlenmedi.
Bu cıvık mantar türü, 500 milyon sene önce oluşmuş nebat,mantar ve hayvanların uzak kuzeni ve öğrenmenin orijinin gelişimini anlamada ehemmiyet taşıyor. Ayrı olarak bu çalışma sayesinde, bakteri ve virüsler gibi kolay organizmalarda öğrenme tipleri 

Yorumlar