Chicago Üniversitesi’nden iki üniversite talebesi değişik maddeleri istikrarlı bir şekilde havada tutmak (levitasyon) için ısıyı kullanan yeni bir metot geliştirdiler. Üçüncü sınıftan Frankie Fung ve dördüncü sınıftan beri Mykhaylo Usatyuk seramik, polietilen küreler, cam balonlar, buz parçacıkları, iplikçikler ve deve dikeni tohumları gibi değişik maddelerin sıcak ve soğuk plakalar içinde bulunan bir vakum odasında levitasyona(havada tutma) getirilebileceğini gösterdi. Fizik profesörü Cheng Chin , “ Aklımı başımdan alan, akılalmaz gözlemler yapıyorlar, “ diyor. Usatyuk ve Fung Yaptıkları çalışmada levitasyon açısında birkaç çığır açıcı gelişmeye imzaladılar. Müddet, değişim ve metot açısından geldikleri yönleri sayarsak; Normalde yalnızca birkaç dakika olan müddeti , bir saatin
üstüne çıkardılar, dairesel ve dikey stabiliteye eriştiler ve de ışık veya manyetik alan yerine sıcaklık değişimini kullandılar. Araştırma 20 Ocak’ta Applied Physics Letters mecmuasında yayınlandı. “Manyetik levitasyon yalnızca manyetik parçacıklarda işler, optik levitasyon ise ışığı polarize eden cisimlerde, ama türünün ilk örneği olan bu metot genel özelliklere sahip cisimlerde işe yarıyor,” diyor Chin Deneyde alt tabakaya bakır plaka konuyor, üste ise sıvı azot içeren paslanmaz çelik silindir konuyor. Aşağıdan yukarıya doğru sıcak hava akışı gerçekleştiğinde, parçacıklar havada bağımsız olarak askıda kalıyor, başka bir deyişle parçacıklar havada uçuyor. “Büyük sıcaklık farkları olunca kütle çekimi dengeleniyor ve neticede istikrarlı levitasyon sağlanıyor. Termoferik kuvveti ölçerek, bu kuramla bağdaşık mantıklı bir neticeye eriştik. Bu sayede değişik tipteki nesneleri uçurabilecek ihtimalleri keşfedebildik,” diyor araştırmanın baş yazarı Fung. (Termoforez ,sıcaklık farkıyla küçük parçacıkların yerine verilen isimdir) “Termoforetik kuvveti daha iyi anlayarak, parçacıklar arasındaki etkileşimler ve bağlanma etkileşimlerini anlamaya yararı olacaktır.
Gelecekteki araştırmalarda bizim geliştirdiğimiz sistemin kullanılacağını bilmek beni heyecanlandırıyor,” diyor Usatyuk. Yüksek levitasyon stabilitesinde anahtar iki plakanın geometrik tasarımında yer alıyor. Plakaların boyut ve dikey boşluk oranları uygun olduğunda, sıcak hava daha iyi akarak, uçan cisimleri merkezden uzaklaşmasını engelleyerek, yakalıyor. Diğer açıdan termal fark yukarı doğru olmalıdır, bir derecelik bir açı levitasyon sabit değerini bozmaya yetiyor. Farklı parçacıklar için de ince ayar gerekiyor. Bu sayede mikrogravite ortamda biyoloji, kimya ve astrofizik dinamiklerinin araştırılmasında bu yöntem kullanılabilir. Araştırmacıların bir sonraki adımı 1 santimetre’den büyük cisimleri levitasyona sokarak, yer çekimsiz ortamdaki incelemelere olanak vermek.
üstüne çıkardılar, dairesel ve dikey stabiliteye eriştiler ve de ışık veya manyetik alan yerine sıcaklık değişimini kullandılar. Araştırma 20 Ocak’ta Applied Physics Letters mecmuasında yayınlandı. “Manyetik levitasyon yalnızca manyetik parçacıklarda işler, optik levitasyon ise ışığı polarize eden cisimlerde, ama türünün ilk örneği olan bu metot genel özelliklere sahip cisimlerde işe yarıyor,” diyor Chin Deneyde alt tabakaya bakır plaka konuyor, üste ise sıvı azot içeren paslanmaz çelik silindir konuyor. Aşağıdan yukarıya doğru sıcak hava akışı gerçekleştiğinde, parçacıklar havada bağımsız olarak askıda kalıyor, başka bir deyişle parçacıklar havada uçuyor. “Büyük sıcaklık farkları olunca kütle çekimi dengeleniyor ve neticede istikrarlı levitasyon sağlanıyor. Termoferik kuvveti ölçerek, bu kuramla bağdaşık mantıklı bir neticeye eriştik. Bu sayede değişik tipteki nesneleri uçurabilecek ihtimalleri keşfedebildik,” diyor araştırmanın baş yazarı Fung. (Termoforez ,sıcaklık farkıyla küçük parçacıkların yerine verilen isimdir) “Termoforetik kuvveti daha iyi anlayarak, parçacıklar arasındaki etkileşimler ve bağlanma etkileşimlerini anlamaya yararı olacaktır.
Gelecekteki araştırmalarda bizim geliştirdiğimiz sistemin kullanılacağını bilmek beni heyecanlandırıyor,” diyor Usatyuk. Yüksek levitasyon stabilitesinde anahtar iki plakanın geometrik tasarımında yer alıyor. Plakaların boyut ve dikey boşluk oranları uygun olduğunda, sıcak hava daha iyi akarak, uçan cisimleri merkezden uzaklaşmasını engelleyerek, yakalıyor. Diğer açıdan termal fark yukarı doğru olmalıdır, bir derecelik bir açı levitasyon sabit değerini bozmaya yetiyor. Farklı parçacıklar için de ince ayar gerekiyor. Bu sayede mikrogravite ortamda biyoloji, kimya ve astrofizik dinamiklerinin araştırılmasında bu yöntem kullanılabilir. Araştırmacıların bir sonraki adımı 1 santimetre’den büyük cisimleri levitasyona sokarak, yer çekimsiz ortamdaki incelemelere olanak vermek.
Yorumlar
Yorum Gönder